منیزیت دولومیت (یا مگ‌دولومیت،) یک ماده معدنی است که ترکیبی از منیزیت (MgCO₃) و دولومیت (CaMg(CO₃)₂ ) است. نسبت این دو کانی در مگ‌دولومیت می‌تواند متغیر باشد و این امر بر خواص و کاربردهای آن تأثیر می‌گذارد.

ترکیب شیمیایی دقیق مگ‌دولومیت به منبع آن بستگی دارد، اما به طور کلی شامل مقادیر قابل توجهی از کربنات منیزیم (MgCO₃) و کربنات کلسیم و منیزیم (CaMg(CO₃)₂) است. علاوه بر این دو، ممکن است مقادیر کمی از سایر مواد معدنی مانند سیلیس، اکسید آهن و آلومینا نیز در آن وجود داشته باشد. استخراج مگ‌دولومیت از معادن انجام می‌شود. پس از استخراج، سنگ معدن خرد و آسیاب شده و سپس به روش‌های مختلفی مانند کلسیناسیون (پخت) فرآوری می‌شود. کلسیناسیون باعث حذف دی‌اکسید کربن و تشکیل اکسید منیزیم (MgO) و اکسید کلسیم (CaO) می‌شود. این فرآیند بر خواص مگ‌دولومیت تأثیر می‌گذارد و آن را برای کاربردهای مختلف مناسب می‌کند. درصد بالای منیزیم در این ترکیب باعث مقاومت در برابر  هیدراتاسیون، سایش، خوردگی و همچنین مقاومت در برابر شوک حرارتی بالا می شود. با توجه به اینکه اصفهان یکی از شهرهای غنی از معادن دولومیتی در کشور است دسترسی به دولومیت با کیفیت در این منطقه برای ما بخوبی فراهم بوده و همچنین این شرکت دارایی یکی از بزرگترین و مرغوب ترین معدن دولومیت کشور (معدن کیمیاگستر شهرضا) می باشد. 

در شرکت آذرسپید سپاهان از طریق فرآیند کلسیناسیون دو مرحله ای و با حرارت دادن دولومیت- منیزیت تا دمایی بالاتر از 1300 درجه سانتی گراد ، مگ- دول تولید می شود.

این ماده به دلیل خواص شیمیایی و فیزیکی منحصر به فرد خود در کاربردهای مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

خواص مگ‌دولومیت به نسبت منیزیت و دولومیت در آن و همچنین خلوص آن بستگی دارد. به طور کلی، مگ‌دولومیت دارای خواص زیر است:

• مقاومت حرارتی: مقاومت حرارتی مگ‌دولومیت نسبتاً خوب است، اما کمتر از منیزیت خالص است.
• مقاومت شیمیایی: در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است، اما در برابر اسیدها حساس است.
• چگالی: چگالی آن متوسط است.
• سختی: سختی آن متوسط است.
• رنگ: معمولاً به رنگ خاکستری روشن تا قهوه‌ای روشن دیده می‌شود.

منیزیا دولومیت به دلیل خواص پیشرفته‌ای که عملکرد را در کاربردهای با دمای بالا بهبود می‌بخشد، به طور فزاینده‌ای در صنعت نسوز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در اینجا نحوه استفاده موثر از منیزیا دولومیت در کاربردهای نسوز آورده شده است:

• منیزیا (MgO): افزودن منیزیا به دولومیت مقاومت ماده در برابر هیدراتاسیون و خوردگی را افزایش می‌دهد، استحکام فشاری سرد و گرم را بهبود می‌بخشد و مقاومت در برابر سایش را افزایش می‌دهد. به طور معمول، محتوای منیزیا در این نسوزها از 50٪ تا 80٪ وزن است.
• دولومیت (CaO·MgO): پایداری شیمیایی، هدایت حرارتی و مقاومت در برابر سرباره قلیایی را فراهم می‌کند. ترکیب منیزیا و دولومیت امکان ایجاد یک ماده نسوز را فراهم می‌کند که می‌تواند در برابر دماهای بالا (1500 درجه سانتیگراد تا 1800 درجه سانتیگراد) بدون تخریب قابل توجه مقاومت کند.

Chemical  analysis  Chamotte  Product

کاربردهای مگ- دول:

• صنعت نسوز: به عنوان ماده اولیه در تولید آجرهای نسوز، ملات‌های نسوز و سایر محصولات نسوز در کوره‌های صنعتی با دمای بالا.
• صنعت کشاورزی: به عنوان کود و اصلاح‌کننده خاک، به دلیل وجود منیزیم و کلسیم.
• صنعت فولاد: در فرآیندهای تولید فولاد، به عنوان کمک ذوب و عامل تصفیه.
• صنعت سیمان: به عنوان ماده افزودنی در تولید سیمان.
• صنعت شیمیایی: در تولید برخی از مواد شیمیایی

مزایای نسوزهای منیزیا دولومیت (مگدول):

• مقاومت در برابر هیدراتاسیون: گنجاندن منیزیا به طور قابل توجهی مقاومت در برابر هیدراتاسیون را بهبود می‌بخشد، که برای حفظ عملکرد در محیط‌های مرطوب یا در طول ذخیره‌سازی بسیار مهم است.
• مقاومت در برابر سرباره: نسوزهای منیزیا دولومیت مقاومت بالاتری در برابر حمله سرباره نشان می‌دهند، که برای فرآیندهای شامل تعامل فلز مذاب و سرباره حیاتی است.
• مقاومت در برابر شوک حرارتی: این مواد می‌توانند تغییرات سریع دما را بدون ترک خوردن یا پوسته‌پوسته شدن تحمل کنند و آنها را برای محیط‌های صنعتی پویا ایده‌آل می‌سازد.
• مقرون به صرفه بودن: نسوزهای منیزیا دولومیت تعادلی بین عملکرد و هزینه ایجاد می‌کنند و در عین حال که خواص عالی را ارائه می‌دهند، مقرون به صرفه‌تر از نسوزهای مگنزیتی با خلوص بالا هستند. منیزیا دولومیت یک ماده همه‌کاره در صنعت نسوز است و ویژگی‌های عملکردی پیشرفته‌ای را ارائه می‌دهد که برای کاربردهای با دمای بالا بسیار مهم است. استفاده از آن در فولادسازی، تولید سیمان و فرآوری فلزات غیرآهنی اهمیت آن را به عنوان یک راه حل نسوز قابل اعتماد برجسته می‌کند. ترکیب منیزیا و دولومیت نه تنها مقاومت در برابر هیدراتاسیون را بهبود می‌بخشد، بلکه دوام در برابر شرایط عملیاتی سخت را نیز تضمین می‌کند.

پیوست :

Mag-Dolomite analysis