دولومیت هیدراته (Hydrated Dolomite) در واقع نام دیگر محلول اشباع هیدروکسید کلسیم با فرمول شیمیایی (OH)CaMg است که بصورت پودری سفید رنگ می باشد.دولومیت هیدراته یک ترکیب معدنی است و در آن کاتیون کلسیم به دو آنیون هیدروکسید پیوند شده است.

محلول های آبی هیدروکسید کلسیم  که به عنوان آهک هیدراته نامیده می شوند، بازهایی با قدرت متوسط ​​هستند که با اسیدها واکنش نشان می دهند و می توانند به برخی فلزات مانند آلومینیوم حمله کرده و برخی دیگر از فلزات  مانند آهن و فولاد را در برابر خوردگی محافظت می کنند.

این ترکیب به دلیل تشکیل کربنات کلسیم  در حضور دی اکسید کربن به حالت شیری تبدیل می شود. وقتی که این ماده تا دمای ۵۱۲ درجه سانتیگراد گرم می شود ، فشار جزئی آب در تعادل با هیدروکسید کلسیم به ۱۰۱ کیلو پاسکال (فشار اتمسفر طبیعی) می رسد ، که هیدروکسید کلسیم را به اکسید کلسیم و آب تجزیه می کند.

آنالیز:

Chemical  analysis Hydrate Dolomite  table

بررسی و مقایسه دولومیت و آهک از ابعاد مختلف:

دولومیت در هنگام کلسینه شدن (دولیم) CaO و MgO را فراهم می کند، که می تواند برای کاربردهای خاص که نیاز به محتوای منیزیم دارند مفید باشد. با این حال، برای فرآیندهایی که غلظت های بالای CaO بدون محتوای منیزیم ترجیح داده می شود (به عنوان مثال، برخی از انواع تشکیل سرباره)، آهک زنده مناسب تر از دولومیت است.

به طور خلاصه، مزایای استفاده از آهک کلسینه شده شامل واکنش پذیری برتر آن برای حذف کارآمد ناخالصی ها و محافظت از تجهیزات در طول عملیات فولادسازی است.

• سنگ آهک: عمدتاً از کلسیت (کربنات کلسیم) یا گاهی اوقات آراگونیت تشکیل شده است. ممکن است حاوی ماسه، رس و سیلت باشد.
• دولومیت: عمدتاً از ماده معدنی دولومیت (کربنات کلسیم منیزیم)، CaMg(CO₃)₂ تشکیل شده است.
• سنگ آهک: از طریق تجمع بقایای آلی دریایی یا زمینی مانند صدف ها و مرجان ها تشکیل می شود.
• دولومیت: از طریق یک فرآیند شیمیایی به نام دولومیتی شدن تشکیل می شود، جایی که یون های منیزیم جایگزین یون های کلسیم در سنگ آهک می شوند.
• سختی:
  • سنگ آهک: معمولاً دارای سختی موس حدود 3 است.
  • دولومیت: کمی سخت تر است و سختی موس آن از 3.5 تا 4 متغیر است.
• چگالی:
  • سنگ آهک: به طور کلی چگالی کمتری نسبت به دولومیت دارد و چگالی آن حدود 2.7 گرم بر سانتی متر مکعب است.
  • دولومیت: متراکم تر است و محدوده آن بین 2.8 تا 2.9 گرم بر سانتی متر مکعب است.
• واکنش به اسید:
  • سنگ آهک: به دلیل محتوای بالای کلسیت، به شدت با اسید هیدروکلریک رقیق واکنش می دهد.
  • دولومیت: هنگامی که پودر شود، به دلیل داشتن لایه های کربنات کلسیم و کربنات منیزیم، به آرامی یا ضعیف واکنش می دهد.

موارد استفاده دولومیت و آهک

هر دو در ساخت و ساز و به عنوان مواد خام برای فرآیندهای مختلف صنعتی استفاده می شوند. با این حال، سنگ آهک اغلب به دلیل دوام بیشتر در برابر شرایط آب و هوایی مانند چرخه های انجماد و ذوب، نسبت به سنگ آهک معمولی ترجیح داده می شود.

به طور خلاصه، در حالی که هر دو سنگ کربنات هستند و به طور مشابه در بسیاری از کاربردها استفاده می شوند، تفاوت های آنها در درجه اول در ترکیب معدنی و خواص فیزیکی ناشی از آن مانند سختی و واکنش پذیری با اسیدها نهفته است.

دولومیت چندین ویژگی منحصر به فرد دارد که آن را از سنگ آهک متمایز می کند:

1. ترکیب شیمیایی
   • دولومیت: عمدتاً از کربنات کلسیم منیزیم (CaMg(CO₃)₂) تشکیل شده است، با لایه های متناوب از یون های منیزیم و کلسیم.
   • سنگ آهک: عمدتاً از کلسیت (کربنات کلسیم، CaCO₃) )تشکیل شده است.
2. سختی و دوام
   • دولومیت: سختی موس آن بین 3.5 تا 4 است، که آن را کمی سخت تر از سنگ آهک می کند که سختی آن حدود 3 است. این سختی بیشتر به دوام بیشتر آن در برابر شرایط آب و هوایی مانند چرخه های یخ زدن و ذوب شدن کمک می کند.
3. حلالیت و جذب
   • دولومیت: در مقایسه با سنگ آهک، در آب های زیرزمینی اسیدی ضعیف کمتر حل می شود، که به نرخ جذب کمتر آن کمک می کند. این ویژگی مقاومت آن را در برابر آسیب های ناشی از رطوبت افزایش می دهد.
4. واکنش با اسید
   • دولومیت: به دلیل وجود لایه های کربنات کلسیم و کربنات منیزیم، به طور ضعیف یا سست با اسید هیدروکلریک رقیق واکنش می دهد. در مقابل، سنگ آهک به شدت با اسید هیدروکلریک رقیق واکنش می دهد.
5. تخلخل و بافت
   • سنگ های دولومیتی اغلب به دلیل بافت دانه ای خود شبیه به دانه های شکر، تخلخل بالاتری نسبت به سنگ آهک دارند. این تخلخل می تواند بر استفاده از آنها به عنوان سنگ مخزن برای نفت و گاز تأثیر بگذارد.

به طور کلی، ترکیب منحصر به فرد دولومیت از ترکیب شیمیایی، خواص فیزیکی و فرآیندهای تشکیل زمین شناسی، آن را از نظر دوام، حلالیت، واکنش با اسیدها و کاربردهای بالقوه در ساخت و ساز و صنعت از سنگ آهک متمایز می کند

به طور کلی، مزایای بلندمدت شامل افزایش کیفیت محصول، بهبود بهره وری فرآیند و همسویی با اهداف تولید پایدار است. عواملی که به طور مثبت به هم دوام اقتصادی و هم مسئولیت زیست محیطی در صنعت کمک می کنند.

پیوست :

Hydrate Dolomite analysis